Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao một số thương hiệu dễ dàng thu hút sự chú ý và lòng trung thành của khách hàng, trong khi những thương hiệu khác lại chật vật để tạo dựng chỗ đứng? Bí quyết có thể nằm ở việc kể chuyện hiệu quả, đặc biệt là thông qua hình mẫu thương hiệu – những nguyên mẫu tính cách phổ quát ẩn sâu trong tâm trí con người.

Vậy Hình mẫu thương hiệu (Brand Archetypes) là gì?

Hãy tưởng tượng thương hiệu của bạn như một nhân vật trong hành trình chinh phục thử thách. Nhân vật đó là ai? Liệu họ có phải là những anh hùng dũng cảm như Nike, những nhà thông thái uyên bác như TED Talks hay những gã hề vui nhộn như M&M’s? Theo Carl Jung, nhà tâm lý học nổi tiếng, những hình mẫu này chính là những dấu ấn tâm lý ảnh hưởng đến cách một thương hiệu thể hiện cá tính, giá trị và tầm nhìn của mình. Dựa trên lý thuyết của Jung, mỗi hình mẫu đều mang một sức mạnh cộng hưởng cảm xúc sâu sắc, giúp khách hàng dễ dàng kết nối và ghi nhớ thương hiệu.

Tại sao hình mẫu thương hiệu là chìa khóa dẫn đến thành công?

Có thể khẳng định rằng hình mẫu thương hiệu là thành phần bí mật dẫn đến sự thành công của thương hiệu bởi những lý do sau:

Cộng hưởng cảm xúc:

Hình mẫu thương hiệu khai thác những trải nghiệm và khát vọng phổ quát của con người, tạo nên sự kết nối sâu sắc ở mức độ tiềm thức. Mỗi hình mẫu sẽ khơi gợi những cảm xúc cụ thể, từ cảm giác phiêu lưu mạo hiểm của Nhà thám hiểm đến sự an toàn và tin tưởng của Người chăm sóc, thu hút khách hàng và thúc đẩy lòng trung thành.

Tạo sự khác biệt:

Trong thị trường cạnh tranh gay gắt, hình mẫu thương hiệu giúp bạn xây dựng bản sắc riêng biệt, nổi bật giữa đám đông. Bằng cách điều chỉnh thương hiệu theo một hình mẫu cụ thể, bạn có thể tạo ra câu chuyện độc đáo thu hút đối tượng mục tiêu và củng cố vị thế thương hiệu.

Tính nhất quán:

Duy trì tính nhất quán là yếu tố then chốt để xây dựng niềm tin và sự tín nhiệm của khách hàng. Hình mẫu thương hiệu cung cấp khuôn khổ để đảm bảo sự nhất quán trong mọi khía cạnh, từ logo và thông điệp đến sản phẩm và dịch vụ khách hàng. Nhờ đó, thương hiệu sẽ tạo dựng được hình ảnh gắn kết, củng cố giá trị cốt lõi và thu hút khách hàng trong mọi tương tác.

Sức mạnh kể chuyện:

Trong thời đại bùng nổ thông tin, kể chuyện trở thành công cụ đắc lực để thu hút và giữ chân khách hàng. Hình mẫu thương hiệu cung cấp cấu trúc cho câu chuyện thương hiệu, giúp bạn tạo nên hành trình hấp dẫn, thu hút sự chú ý, khơi gợi trí tưởng tượng và kết nối cảm xúc với khách hàng.

Hướng dẫn ra quyết định:

Xây dựng thương hiệu hiệu quả đòi hỏi vô số quyết định, từ chiến lược marketing đến phát triển sản phẩm. Hình mẫu thương hiệu đóng vai trò như kim chỉ nam, giúp bạn đưa ra những quyết định sáng suốt và phù hợp với định vị thương hiệu, đảm bảo sự đồng nhất và thúc đẩy mục tiêu chung.

Lựa chọn hình mẫu thương hiệu phù hợp:

1. Anh hùng (The Hero):

Dũng cảm, quyết tâm và luôn sẵn sàng đương đầu với thử thách, hình mẫu Anh hùng là hiện thân của những thương hiệu như Nike, Patagonia và Duracell. Họ truyền cảm hứng cho khán giả để vượt qua ranh giới, vượt qua trở ngại và đạt được sự vĩ đại.
Phong cách thương hiệu: Táo bạo, mạnh mẽ, định hướng hành động.
Ngành: Thể thao, thể dục, phiêu lưu, công nghệ.
Ví dụ: Nike, Patagonia, BMW, Adidas…
Áp dụng: Tập trung vào việc vượt qua thử thách, nêu bật câu chuyện thành tích của người dùng, sử dụng thông điệp truyền cảm hứng.

2. Ảo thuật gia (The Magician)

Ảo thuật gia là hình mẫu thương hiệu mô tả một thương hiệu có sự sáng tạo, ma thuật và khả năng biến điều bình thường thành điều phi thường (giấc mơ trở thành hiện thực). Nguyên tắc cốt lõi của The Magician là khả năng biến hình và tạo ra phép thuật và tạo ra giá trị bất ngờ.
Phong cách thương hiệu: Sáng tạo, bí ẩn, đầy khát vọng.
Công nghiệp: Công nghệ, giải trí, sang trọng, làm đẹp.
Ví dụ: Apple, Disney, M.A.C, Tesla, L’Oreal…
Áp dụng: Thể hiện sự đổi mới và các tính năng độc đáo, tạo cảm giác ngạc nhiên thông qua cách kể chuyện, nhấn mạnh sự “kỳ diệu” của sản phẩm/dịch vụ của bạn.

3. Người tình trong mộng (The Lover)

Gợi lên vẻ đẹp, sự gợi cảm và sự kết nối cảm xúc, hình mẫu Người tình được thể hiện bởi các thương hiệu như Godiva, Tiffany & Co. và Victoria’s Secret. Họ khai thác những mong muốn về sự thân mật, lãng mạn và thể hiện bản thân.
Phong cách thương hiệu: Lãng mạn, sang trọng, quyến rũ.
Sản phẩm Công nghiệp: Làm đẹp, thời trang, trang sức, hàng xa xỉ.
Ví dụ: Godiva, Tiffany & Co., Victoria’s Secret, Chanel…
Áp dụng: Tập trung vào kết nối cảm xúc, tạo cảm giác sang trọng và sảng khoái, sử dụng hình ảnh và thông điệp gợi cảm.

4. Người phá vỡ nguyên tắc (The Outlaw)

Hình mẫu Outlaw đại diện cho sự nổi loạn, tự do và thách thức. Các thương hiệu theo nguyên mẫu này thách thức hiện trạng và truyền cảm hứng cho các cá nhân thoát khỏi các chuẩn mực xã hội.
Phong cách thương hiệu: Nổi loạn, sắc sảo và độc đáo.
Sản phẩm Công nghiệp: Thời trang thay thế, thể thao mạo hiểm, công nghệ đột phá, phong trào phản văn hóa.
Ví dụ: Harley-Davidson, Virgin, Diesel, Red Bull, Ben & Jerry’s…
Áp dụng: Chấp nhận sự không phù hợp và cá tính trong thông điệp, thách thức các chuẩn mực truyền thống của ngành, định vị thương hiệu của bạn như một người đột phá và đổi mới.

5. Gã hề (The Jester)

Hình mẫu gã hề đại diện cho sự vui vẻ và luôn sẵn sàng làm bạn cười. Họ đưa sự hài hước và niềm vui vào những trải nghiệm hàng ngày, nuôi dưỡng ý thức cộng đồng và sự vui vẻ.
Phong cách thương hiệu: Vui tươi, bất cần và hài hước.
Sản phẩm Công nghiệp: Giải trí, thực phẩm và đồ uống, sản phẩm hàng ngày.
Ví dụ: Old Spice, M&M’s, Slack, Skittles, Doritos…
Áp dụng: Sử dụng sự hài hước và hóm hỉnh trong các chiến dịch tiếp thị, tạo nội dung lan truyền mang tính giải trí và gây thích thú, khuyến khích sự tham gia và tương tác của khán giả.

6. Người bình dân (The Everyman)

Everyman đại diện cho tính gần gũi, chân thực, tạo dựng niềm tin và dễ dàng tiếp cận. Các thương hiệu theo nguyên mẫu này thu hút người bình thường và nuôi dưỡng cảm giác thân thuộc thông qua việc đáp ứng nhu cầu chung của đại đa số khách hàng
Phong cách thương hiệu: Chân thực, gần gũi, chân thật.
Sản phẩm Công nghiệp: Bán lẻ, thực phẩm và đồ uống, sản phẩm, dịch vụ hàng ngày.
Ví dụ: IKEA, Target, Home Depot, John Deere.
Cách áp dụng: Tập trung vào các tình huống hàng ngày và các nhân vật có liên quan trong hoạt động tiếp thị của bạn, nhấn mạnh giá trị và khả năng chi trả, nêu bật lời chứng thực của khách hàng và câu chuyện đời thực.

7. Người chăm sóc (The Caregiver)

Người chăm sóc là hình mẫu thương hiệu mô tả một thương hiệu mà giá trị cốt lõi là sự chăm sóc, nuôi dưỡng, nhân ái tận tâm với khách hàng. Người chăm sóc tỏa sáng thông qua các thương hiệu như Johnson & Johnson, Dove và TOMS. Họ truyền cảm hứng cho sự đồng cảm và trách nhiệm xã hội, xây dựng niềm tin và lòng trung thành.
Phong cách thương hiệu: Ấm áp, đồng cảm, hướng tới cộng đồng.
Sản phẩm Công nghiệp: Chăm sóc sức khỏe, chăm sóc cá nhân, phi lợi nhuận, tác động xã hội.
Ví dụ: Johnson & Johnson, Dove, TOMS, UNICEF.
Cách áp dụng: Tập trung vào tác động tích cực mà thương hiệu của bạn tạo ra, nêu bật những câu chuyện về những người bạn giúp đỡ và hợp tác với các hoạt động từ thiện.

8. Người cai trị (The Ruler)

Nguyên mẫu Người cai trị đại diện cho quyền lực, thẩm quyền và sự kiểm soát. Các thương hiệu theo nguyên mẫu này thể hiện sự tự tin và truyền cảm hứng cho sự tin tưởng vào khả năng lãnh đạo của họ. Chúng truyền cảm hứng cho sự tự tin và tin tưởng, hứa hẹn chất lượng và tính độc quyền.
Phong cách thương hiệu: Tinh tế, uy tín, uy tín.
Sản phẩm Công nghiệp: Hàng xa xỉ, dịch vụ cao cấp, tài chính, dịch vụ pháp lý.
Ví dụ: Mercedes-Benz, Rolex, Hilton, Ritz-Carlton, Goldman Sachs
Cách áp dụng: Nhấn mạnh di sản và truyền thống, giới thiệu tay nghề chuyên môn và vật liệu chất lượng, sử dụng hình ảnh và ngôn ngữ mạnh mẽ.

9. Người sáng tạo (The Creator)

Sáng tạo, giàu trí tưởng tượng và được thúc đẩy bởi sự thể hiện bản thân, hình mẫu Người sáng tạo đã thúc đẩy các thương hiệu như Adobe, LEGO và Etsy. Họ khuyến khích sự sáng tạo và trao quyền cho các cá nhân để tạo nên dấu ấn của mình.
Phong cách thương hiệu: Sáng tạo, nghệ thuật, truyền cảm hứng.
Ngành nghề: Công nghệ, nghệ thuật & thủ công, giáo dục, thiết kế.
Ví dụ: Adobe, LEGO, Etsy, Wix.
Cách đăng ký: Thể hiện các tính năng đổi mới và sáng tạo do người dùng tạo, hợp tác với các cá nhân sáng tạo, cung cấp các công cụ và tài nguyên giúp bạn thể hiện bản thân.

10. Người Ngây Thơ (The Innocent)

Hình mẫu Innocent đại diện cho sự thuần khiết, đơn giản và lạc quan. Các thương hiệu theo nguyên mẫu này gợi lên cảm giác hoài niệm và ngây thơ.
Phong cách thương hiệu: Lành mạnh, lạc quan, hoài cổ.
Sản phẩm Công nghiệp: Thực phẩm và đồ uống, sản phẩm dành cho gia đình, giải trí, sản phẩm dành cho trẻ em, du lịch.
Ví dụ: Coca-Cola, Dove, Airbnb, Nintendo, Ben & Jerry’s.
Cách áp dụng: Tập trung vào sự đơn giản và thuần khiết, sử dụng hình ảnh tươi sáng và vui vẻ, nhấn mạnh những cảm xúc dễ chịu và giá trị tích cực.

11. Nhà hiền triết (The Sage)

Nhà hiền triết đại diện cho trí tuệ, kiến thức và sự độc lập về tự duy. Họ cung cấp hướng dẫn, chuyên môn và kiến thức uyên bác trong ngành để giúp khách hàng hiểu rõ hơn về vấn đề và đưa ra quyết định thông minh.
Phong cách thương hiệu: Thông tin, có thẩm quyền, kích thích tư duy.
Sản phẩm Công nghiệp: Giáo dục, truyền thông, xuất bản, dịch vụ chuyên nghiệp.
Ví dụ: TED Talks, National Geographic, The Economist, Harvard Business Review.
Áp dụng: Cung cấp nội dung và tài nguyên giáo dục, nêu bật những hiểu biết sâu sắc của chuyên gia và khả năng lãnh đạo về tư duy, định vị bản thân như một nguồn thông tin đáng tin cậy.

12. Nhà thám hiểm (The Explorer)

Hình mẫu Nhà thám hiểm thể hiện sự tò mò, tự do và khao khát phiêu lưu. Các thương hiệu theo nguyên mẫu này truyền cảm hứng cho các cá nhân thoát khỏi sự trần tục và khám phá những chân trời mới.
Phong cách thương hiệu: Năng động, phiêu lưu, táo bạo.
Sản phẩm Công nghiệp: Du lịch, thiết bị ngoài trời, thể thao, hoạt động mạo hiểm.
Ví dụ: The North Face, GoPro, Red Bull, Patagonia.National Geographic, Airbnb.
Áp dụng: Làm nổi bật hoạt động thăm dò và khám phá trong hoạt động tiếp thị của bạn, giới thiệu những cuộc phiêu lưu và câu chuyện du lịch của người dùng, nhấn mạnh cảm giác hồi hộp trước những điều chưa biết.

Kết luận

Hiểu rõ và ứng dụng hiệu quả các hình mẫu thương hiệu có thể giúp bạn nâng tầm thương hiệu, gia tăng kết nối với khách hàng và thúc đẩy lòng trung thành lâu dài. Hãy lựa chọn hình mẫu phù hợp với cá tính và giá trị cốt lõi của thương hiệu, đồng thời triển khai các chiến lược phù hợp để xây dựng câu chuyện thương hiệu hấp dẫn, chinh phục trái tim và trí óc của khách hàng. Hãy nắm bắt sức mạnh của hình mẫu thương hiệu và biến thương hiệu của bạn thành một thế lực thu hút trên thị trường!